اصول اعتقادات ۴
بسم الله
عنوان اصلی #خداشناسی شامل سه مرتبه است.
مرتبه اول، شناخت ذات الهی است که به هیچ وجه کسی به این مقام دست پیدا نمیکند. زیرا اگر قرار باشد کسی نسبت به چیزی اطلاع حاصل کند باید بر آن مشرف شود.
احاطه داشتن بر ذات مقدس احدیت برای هیچ بندهای ممکن نیست. پس اساسا کسی نمیتواند درباره ذات مقدس اله به علم و معرفتی دست یابد. خداوند خود در سوره طه آیه ۱۱۰ بر این مساله تاکید نموده است. (ولا یحیطون به عِلماً)
مرتبه دوم، شناخت موجود بودن خداوند است. این مرتبه با استدلالات عقلی و مشاهدات تجربی قابل دسترسی برای همه بندگان هست.
۱. برهان نظم (اینکه هر چیز منظمی ناظمی دارد و این جهان با این نظم عظیم دارای یک ناظم است.)
و ۲. برهان علت و معلول( هر چیزی برای به وجود آمدن نیاز به علتی دارد. یعنی بالاخره کسی باعث ایجاد آن بوده است و این جهان با عظمتی که دارد حتما خالقی دارد.)
از براهین عقلی اثبات وجود خداوند هستند.
مرتبه سوم، شناخت اوصاف الهی است. شناخت درست اوصاف الهی با کمک متون دینی امکان پذیر است. البته عقل نیز در راه اثبات این اصول به نقل کمک میکند. شناخت اوصاف الهی و ایمان راسخ به آنها به بندگان کمک میکند تا مدارج ایمان را یکی پس از دیگری طی کنند. اما درک درست پیدا کردن نسبت به اوصاف الهی کار سادهای نیست.
اختلاف در بین مذاهب یک دین و یا ادیان مختلف از همینجا ایجاد شده است.
مثلا اختلاف بین مسیحیت و اسلام در این است که آنها برای خدا جسم قائل هستند و معتقد به سه خدایند. در حالی که مسلمانان خدای را احد و واحد میدانند و برای او جسم در نظر نمیگیرند.
اختلاف بین ما و زرتشتیان در این است که آنها به دو خدای خیر و شر معتقدند که هر کدام در دنیا دارای افعالی است. اما ما معتقدیم تنها یک خدا وجود دارد و کسی با او در خدایی شریک نیست و هیچ کسی بدون اذن او قادر نیست در جهان تغییری ایجاد کند.
اختلاف بین اسلام و یهود در تجسم خدا و عدم توانایی او بر انجام برخی از کارهاست. آنها طبق سخنی که در قرآن آمده معتقدند دستان خدا برای انجام برخی از کارها بسته است. همچنین معتقدند خدا در شبی بر روی زمین نازل شد و تا صبح با یعقوب نبی کشتی گرفت و از او شکست خورد. دم صبح از یعقوب تقاضا کرد که او را رها کند تا به عرش خود بازگردد تا مردم او را نبینند.
البته کاملا واضح هست که این اعتقادات از یهودیان و مسیحیانی است که دین خود را تحریف نمودهاند. اگرنه انبیاء عظام هیچگاه اظهاراتی این چنین نداشتهاند.
اعتقاد به تجسم در برخی از فرق اسلامی نیز وجود دارد اما اکثر فرق اسلامی این اعتقادات را تکذیب کردهاند.
بنابراین بحثها پیرامون شناخت خداوند به دو دسته تقسیم میشوند.
۱. خدا باوری
۲. خدا شناسی
ادامه دارد